Sông cho hiện tại
Ngay khi thấy chàng trai trẻ bước vào với nụ cười rạng rỡ trên môi và ánh nhìn trong trẻo trong mắt, ông đã hỏi ngay:
- Có phải cháu đã tìm thấy Quà tặng của mình rồi không?

- Đúng thế ạ - Chàng trai hào hứng.

Người đàn ông mỉm cười vui sướng. Ông biết rồi chàng trai sẽ tìm ra được con đường của mình. Lúc này đây, cả hai người đang cùng nhau cảm nhận niềm vui ở Hiện tại.

Mãi một hồi lâu, ông mới bắt đầu câu chuyện:

- Giờ thì cháu hãy kể ông nghe chuyện xảy như thế nào.

- Cháu đã tìm lại được cảm giác hạnh phúc của mình, ông ạ! Và cháu không còn nghĩ về những gì đã xảy ra trong Quá khứ nữa. Cũng chẳng băn khoăn, lo lắng về những gì có thể xảy đến với cháu trong Tương lai. Cháu đã bất ngờ nhận được Quà tặng của mình, cứ như là nó đã đợi sẵn cháu ở đó. Quà tặng mà chỉ có cháu mới có thể mang đến cho mình, đó là giây phút Hiện tại của cháu. Bây giờ thì cháu đã hiểu thế nào là sống cho Hiện tại. Chỉ cần tập trung vào những gì đang xảy ra đúng vào lúc này.

Ông chăm chú lắng nghe rồi giải thích thêm:

- Nó đúng theo hai cách, cháu ạ!

Nhưng chàng trai hình như không để ý. Anh tiếp tục mở lòng:

- Lúc tìm ra Món quà của mình, cháu đang ở trong căn nhà nghỉ của bạn cháu trên núi. Đó là những thời khắc vui vẻ và dễ chịu. Nên cháu đã tự hỏi là liệu trong những lúc khó khăn, việc sống trong Hiện tại có còn ý nghĩa không?

Người bạn già trả lời bằng một câu hỏi:

- Vào lúc nhận ra ý nghĩa của Hiện tại, cháu đang nghĩ về điều gì? Về Hiện tại hay về những điều không tốt đã xảy đến với cháu?

- Nghĩ về Hiện tại ạ! Cháu thưởng thức cảnh đẹp và những giây phút thanh bình.

- Vậy đấy! Cháu hãy nghĩ về điều này:

Ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn nhất,

Chỉ cần tập trung vào

Hiện tại

và những gì bạn cho là Đúng ngay vào lúc này!

Điều đó sẽ làm cho bạn hạnh phúc hơn.

Nó sẽ tiếp nghị lực và niềm tin cho bạn

Giúp bạn vượt lên lỗi lầm và khó khăn.

Chàng trai trẻ hết sức ngạc nhiên khi nghe những điều người bạn thông thái nói. Anh tự rút ra kết luận:

- Vậy sống với Hiện tại là tập trung vào những gì đang xảy ra đúng vào lúc này. Nghĩa là tập trung vào Hiện tại và làm theo những gì mà cháu cho là đúng?

- Phải!

Chàng trai chìm vào suy nghĩ, một lát sau anh nói:

- Ý nghĩa thật! Thường thì trong những lúc tồi tệ, cháu chỉ chú ý đến những lỗi lầm mà cháu đã phạm phải. Rồi cháu trở nên chán nản, ân hận và tuyệt vọng vì không sao quay ngược được thời gian để làm lại từ đầu.

- Rất nhiều người cũng đã nghĩ và hành động giống cháu. Thực tế, trong đời sống hằng ngày, khó mà nhận biết một cách chính xác các tình huống, việc gì cũng đan xen lẫn lộn giữa đúng - sai, tốt – xấu, chỉ tùy thuộc vào cách nhìn của mỗi người mà thôi.

Nhưng chắc chắn một điều là nếu cháu càng nghĩ nhiều đến sai lầm, nghị lực và sự tự tin của cháu sẽ càng giảm. Vậy cho nên khi gặp khó khăn, cháu hãy cố gắng quay về với Hiện tại và tìm ra những mặt tích cực của vấn đề. Không dễ lắm đâu. Nhưng cháu phải làm. Quyết tâm làm. Cháu sẽ cảm thấy giá trị và biết ơn về những điều tốt đẹp mà cháu tìm được. Hãy dựa vào nó. Càng hướng suy nghĩ của mình về những điều tốt đẹp, cháu càng dễ dàng quay về với Hiện tại của mình. Cháu sẽ cảm thấy nhẹ nhàng.

- Nhưng mà sẽ ra sao nếu bên cạnh Quá khứ, Hiện tại lại cũng quá đau buồn? Chẳng hạn khi tình yêu đổ vỡ?

- Cháu ạ! Đau khổ sẽ mãi là đau khổ, chừng nào cháu vẫn còn coi nó là đau khổ. Hoàn toàn tùy thuộc nơi cháu. Nỗi buồn đang đè nặng cháu trong Hiện tại cũng giống như bất kỳ điều gì khác, sẽ thay đổi. Nó đã đến thì cũng có lúc sẽ phải đi. Nhưng nếu cháu cứ khư khư ôm lấy mà không chịu từ bỏ thì cháu sẽ bị gục ngã. Khi Hiện tại của cháu bị bao phủ bởi những nỗi đau thì đó chính là lúc cháu phải tìm kiếm và suy nghĩ về những gì tốt đẹp.

Chàng trai cẩn thận ghi lại những điều quý báu mình vừa học được rồi nói:

- Cháu nghĩ những điều cháu vừa được biết chỉ là phần nổi của tảng băng. Chắc chắn sẽ còn rất nhiều điều bí ẩn đang nằm ở phần băng chìm phía dưới.

Người bạn già giải thích:

- Bởi vì cháu chỉ vừa mới bắt đầu hành trình khám phá của mình thôi. Còn rất nhiều bí mật cuộc sống đang chờ cháu đấy! Một khi cháu đã tìm thấy Quà tặng của riêng mình, cháu càng muốn biết nhiều hơn. Ta lúc nào cũng sẵn lòng chia sẻ với cháu mọi chuyện.

Ngừng một lúc, ông nói tiếp:

- Việc sống và trải qua những kinh nghiệm đau buồn rồi học hỏi từ chúng là rất quan trọng. Khi đối diện với nỗi buồn, nhớ rằng đừng bao giờ cố gắng dùng điều gì khác để che lấp hay lảng tránh nó. Phải đối mặt với nó.

Sống trong Hiện tại

Là loại bỏ những phút giây xao lãng, và tập trung về những gì quan trọng vào lúc này.

Bạn là người tạo ra

Hiện tại cho mình

Bằng chính những gì bạn có thể làm ngay bây giờ!

Chàng trai trẻ lại hỏi:

- Cả trong những tình huống xấu, cháu cũng cần phải học cách loại bỏ những điều không đáng quan tâm đã làm cháu xao lãng Hiện tại của mình sao?

- Cứ lấy cháu làm ví dụ – Ông đáp – Cháu nói với ông rằng cháu gặp phải rất nhiều khó khăn, thất vọng trong công việc và tình yêu, phải không? Vậy thì cứ tự hỏi bản thân mình, khi làm việc cháu có tập trung không? Có để ý đến những điều thật sự là quan trọng không? Trong cuộc sống riêng của mình, hãy tự hỏi mỗi lần ở bên bạn gái, trái tim của cháu có thực sự hướng về cô ấy không? Và cô ấy cũng thực lòng như vậy đối với cháu không?

Cháu phải nhớ rằng, trong các mối quan hệ, dù tình yêu hay tình bạn, cháu cần phải quan tâm đến người khác như là một cá thể trọn vẹn với cả các mặt ưu và khuyết của người đó. Chỉ có như thế cháu mới xác định được những vấn đề mà hai người có thể đã và sẽ gặp phải.

Ngừng lại một chút, ông tiếp tục:

- Ông không thích kể cho cháu nghe về cách mà những người khác sử dụng Quà tặng diệu kỳ của họ vì ông cho rằng, sẽ có ý nghĩa hơn nếu cháu tự khám phá cuộc sống của mình bằng Quà tặng mà cháu có được. Những ngày tiếp theo, cháu hãy luôn sống với Hiện tại, với món quà của cháu.

Chàng trai nói:

- Nhưng trước khi tạm biệt, ông có thể cho cháu biết một chút về Quá khứ và Tương lai được không?

- Hãy khoan nói về chúng, cháu ạ, dù chúng cũng không kém phần quan trọng. Bây giờ cháu hãy cứ sống cùng Hiện tại đi. Cháu sẽ phát hiện ra nhiều điều thú vị, chỉ bằng cách sống với Hiện tại và tập trung vào những điều quan trọng.

“Tập trung vào điều đang xảy ra.

Tìm kiếm và dựa vào những khía cạnh lạc quan của vấn đề.

Luôn quan tâm đến những gì thật sự quan trọng”.

Đó là những gì chàng trai trẻ học được về Quà tặng Hiện tại.

Chàng cảm ơn và nói với ông là chàng đã sẵn sàng quay lại với công việc. Chàng sẽ áp dụng những điều chàng vừa khám phá vào cuộc sống hàng ngày của mình. Trong mọi tình huống, chàng sẽ cố gắng tìm hiểu mặt tốt và xấu của vấn đề rồi dựa vào đó phân tích, để vượt qua những cản trở trên đường đi đến thành công của mình.

Với suy nghĩ mới mẻ, chàng trai trẻ bắt đầu một tuần mới bằng việc xem lại những ghi chú về Quà tặng diệu kỳ. Rồi anh quyết định tiếp tục lại một dự án mà anh đã trì hoãn chỉ vì cho rằng mình sẽ phải đối mặt với rất nhiều khó khăn khi thực hiện nó, nhất là trong việc thu thập các thông tin cần thiết. Đã đến lúc để anh áp dụng vào thực tế những gì vừa khám phá.

Anh đưa mình trở về với Hiện tại. Hít một hơi thật sâu, anh bắt đầu quan sát xung quanh, lòng thầm cảm ơn vì những gì mình đang có và vì giây phút Hiện tại quý giá này. Anh chưa được thăng chức, nhưng anh đang có một công việc phù hợp, một môi trường làm việc tốt và có tổ chức. Và vẫn còn rất nhiều cơ hội phía trước để anh có thể thể hiện năng lực của mình. Anh nhận ra rằng, điều quan trọng là phải biết quên đi những điều đã xảy ra trong quá khứ để có thể tận hưởng những gì mình đang có. Điều này giờ đây cũng không mấy khó khăn đối với anh!

Bây giờ là lúc anh phải tập trung vào những điều quan trọng. Anh biết rõ là anh cần phải thực hiện thành công dự án của mình và bằng thành công này, anh sẽ tự tin để có thể tiếp tục đảm nhận những dự án tiếp theo.

Thế là anh bắt đầu thực hiện công việc, từng bước một giải quyết các vấn đề. Một vài khó khăn xuất hiện. Thay vì bối rối và tìm cách lảng tránh, anh đối mặt với chúng. Hết sức chú tâm vào những điều cần làm, chỉ trong thời gian ngắn, anh hoàn thành công việc của mình. Chính anh cũng ngạc nhiên về điều này. Công việc thật thú vị! Anh cảm thấy hài lòng. Anh tự nhủ: “Lâu lắm rồi mình mới có cảm giác này. Vì mình đang sống với Hiện tại”.

Những tuần tiếp theo, anh tiếp tục đắm mình vào công việc với lòng nhiệt tình và sự tập trung hiếm có, khác hẳn trước đây.

Trước kia, khi chưa nhận thức được về Quà tặng diệu kỳ, anh chẳng bao giờ là người biết lắng nghe. Trong các cuộc họp, anh thường dành thời giờ nghĩ đến giấc mộng thăng tiến. Bây giờ thì khác, khi mà anh biết để có thể làm việc tốt, anh cần phải tập trung vào những gì đang diễn ra ở Hiện tại. Anh học cách sẵn sàng cắt ngang dòng suy nghĩ của mình để lắng nghe người khác nói. Anh nỗ lực hợp tác, nỗ lực tham gia và mạnh dạn bày tỏ ý kiến, dù chỉ là ý kiến nhỏ!

Dần dần, khách hàng và đồng nghiệp nhận ra sự thay đổi tích cực nơi anh. Bản tính lơ đãng của anh biến mất, thay vào đó là một thái độ thật sự quan tâm đến mọi người. Và anh cũng luôn tự ý thức được những gì anh cần phải làm để thích ứng và đóng góp vào sự phát triển của công ty.

Trong cuộc sống riêng, những người bạn của anh cũng thấy anh thay đổi. Với họ, anh luôn lắng nghe và chia sẻ, theo đúng cách mà người bạn già đã lắng nghe và chia sẻ với anh.

Lúc đầu, phải cố gắng lắm anh mới có thể không còn bị dằn vặt bởi những lỗi lầm trong Quá khứ cũng như thoát khỏi nỗi lo lắng cho ngày mai để hoàn toàn chú tâm vào Hiện tại. Nhưng khi quen dần với việc sống cho Hiện tại, anh lại thấy điều đó thật dễ dàng.

Sự thay đổi cách nhìn đã giúp cho công việc và cuộc sống của anh trở nên tốt hơn.

Sự say mê và tận tâm trong công việc của anh đã được cấp trên và đồng nghiệp ghi nhận.

Anh bắt đầu nhận ra rằng càng làm việc tốt, anh càng có cơ hội thăng tiến trong công việc, đó sẽ là một phần thưởng xứng đáng tất yếu. Anh tin tưởng và gần như quên bẵng giấc mơ của mình và dành suy nghĩ cho công việc Hiện tại. Anh cũng không quan tâm ai sẽ ghi nhận sự thay đổi nơi anh. Nỗi bất mãn trước đây với sếp ngày một tan dần.

Nhưng có lẽ điều tuyệt vời nhất là anh đã gặp và yêu một cô gái rất dễ thương. Tình yêu của họ ngày một đẹp và đã động viên anh nhiều trong công việc và cuộc sống.

Anh cảm thấy tràn đầy năng lượng sống và kiểm soát được cuộc sống của mình. Sự tự tin lớn dần trong anh. Anh mạnh mẽ và trở thành một người làm việc có hiệu quả. Anh đã biết quý trọng những gì mình có, luôn tập trung vào những điều quan trọng. Anh thật sự sống và trải nghiệm. Đúng như những gì người bạn già nói, “Hiện tại chính là món quà quý giá nhất mà anh đang có”.

Nhưng cuộc sống quả là không hề đơn giản! Chàng trai nhận thức điều này chỉ sau đó không lâu.

Khó khăn bắt đầu xuất hiện trong quá trình anh cùng một nữ đồng nghiệp thực hiện một dự án quan trọng cho công ty. Người này hầu như không nỗ lực mấy cho dự án, cũng chẳng quan tâm đóng góp ý tưởng để thực hiện nó. Chàng trai trẻ, thay vì nói chuyện với người đồng nghiệp về trách nhiệm công việc hoặc tìm cách thảo luận về vấn đề này với cấp trên, đã tự mình gánh vác hết mọi việc.

Không lâu sau, anh bắt đầu đuối sức.

Anh không hoàn thành công việc đúng thời hạn.

Và vì đây là một dự án quan trọng nên cấp trên đã khiển trách anh.

Đó là một thất bại với chàng trai. Sự tự tin trong anh giảm dần. "Có điều gì không đúng ở đây? - Anh tự hỏi - Mình đã hoàn toàn tập trung vào Hiện tại rồi mà. Như thế vẫn chưa đủ sao?"

Chàng trai trẻ tội nghiệp ngồi im lặng, đầu cúi xuống, hai bờ vai buông thõng. Anh cảm thấy mệt mỏi. Anh tự hỏi liệu người bạn già thông thái của mình sẽ làm gì trong những tình huống như thế này.

Quà tặng Là ngay lúc này đây!
Chàng trai trẻ bật cười. Bí ẩn đã bị phá vỡ! Anh hít một hơi thật sâu vào lồng ngực và thư giãn. Anh đưa mắt nhìn toàn bộ căn nhà một lần nữa và thử cảm nhận nó theo một cách mới.
Rồi anh bước ra ngoài, phóng tầm mắt ngắm nhìn những bóng cây in trên nền trời đêm và những đỉnh núi phủ tuyết trắng xóa xa xa. Ánh trăng phản chiếu trên mặt hồ lấp lánh và đâu đó, tiếng chim ăn đêm vọng lại từng hồi.

Anh đã nhận thức được rất nhiều điều, những điều tồn tại hiển nhiên mà trước đây anh không hề để tâm và biết đến.

Giờ đây, anh có thể cảm nhận được sự thanh thản và niềm hạnh phúc, rõ hơn bao giờ hết. Anh không còn thấy mình thất bại. Càng suy nghĩ nhiều về món quà – Quà tặng của Hiện tại, Quà tặng diệu kỳ, anh càng khám phá thêm nhiều tầng nghĩa mới mẻ.

“Sống trong Hiện tại nghĩa là tập trung vào những gì đang xảy ra ngay lúc này. Hãy tận hưởng và biết ơn mọi khoảnh khắc bạn được đón nhận mỗi ngày”.

Anh hiểu rằng bất cứ khi nào anh sống cùng Hiện tại, anh đều có thể ý thức và tập trung hoàn toàn vào công việc đang làm, giống như cách mà người thợ hồ đã xây nên cái lò sưởi bằng đá – không phải là cách của một người thợ bình thường, đó là cách của một người nghệ sĩ hết lòng với tác phẩm của mình.

Chính những điều này là bài học mà người bạn lớn tuổi của anh đã cố giảng giải cho anh hiểu từ nhiều năm về trước. Chỉ bằng cách sống cho Hiện tại, anh mới cảm nhận được hạnh phúc và hướng đến thành công.

Qua ngày hôm sau, chàng trai trẻ thức dậy với những cảm giác mới mẻ tràn ngập trong lòng. Anh chỉ muốn chạy thật nhanh đến chỗ người bạn già của mình để nói cho ông nghe về những điều mà anh vừa mới khám phá được.

Lại một lần nữa, anh ngạc nhiên thấy rằng dường như mình được tiếp thêm nhiều nghị lực.

Anh hiểu rằng quan trọng hơn cả là khả năng tập trung vào thời điểm Hiện tại cũng như những gì mình đang làm ngay lúc này, ngay tại đây. Bây giờ thì đầu óc anh hoàn toàn thanh thản.

Chàng trai thầm cảm ơn thời gian này, khi anh được sống giữa núi rừng và có được khoảng tĩnh để suy nghĩ. Nó đã giúp anh tìm lại được chính mình.

Anh lại tự nhắc mình là phải sống trọn vẹn với những phút giây của Hiện tại. Anh hít một hơi thật sâu rồi lấy lại cảm giác thanh thản.

Anh nghĩ: “Đơn giản thật. Và hình như nó có tác dụng ngay”.

Song, anh lại trở nên phân vân: “Liệu câu trả lời về Quà tặng có thật sự đơn giản như thế không? Nghĩa là cuộc đời này cũng không đến nỗi quá phức tạp. Nhưng rõ ràng là trong công việc thì không thể tránh khỏi những phiền toái”.

“Vậy thì cuối cùng liệu việc chỉ đơn giản sống trong Hiện tại có thể giúp mình đạt tới hạnh phúc và thành công hay không?” Dù vậy, cho đến lúc này, chàng trai phải thừa nhận là khám phá này có ảnh hưởng sâu sắc đến anh.

Trong lúc chuẩn bị quay về, anh lại tiếp tục đặt ra những vấn đề. “Việc sống trong Hiện tại có giúp được gì cho mình không khi mình ở vào những hoàn cảnh khác không mấy dễ chịu? Trong những tình huống tốt thì đã đành, còn trong những tình huống xấu và thật tồi tệ thì sẽ ra sao? Và liệu Quá khứ và Tương lai có vai trò gì trong chuyện này không? Nếu có thì chúng quan trọng đến mức nào?”.

Trên đường đến gặp người bạn già, chàng trai nhận ra là mình có rất nhiều điều muốn hỏi ông.

Học từ quá khứ
Người bạn già chào đón chàng trai bằng sự nhiệt thành vốn có của mình. - Ông đang chờ cháu đây.
Chàng trai trẻ bắt đầu những thắc mắc của mình:

- Ông đã nói với cháu là nếu cháu sống cùng những phút giây Hiện tại, cháu sẽ hạnh phúc và thành công trong bất cứ chuyện gì. Cháu đã cố gắng hết sức để học cách sống trong Hiện tại và cháu thừa nhận là nó đã tác động rất tốt lên cuộc sống của cháu. Nhưng hình như chỉ thế thôi thì chưa đủ!

- Ông hiểu vấn đề của cháu. Có một điều cháu cần phải biết là để được trọn vẹn với Hiện tại, cháu cần phải hành động nhiều hơn là chỉ sống với nó. Ông mong là cháu có thể tự mình nhận ra điều đó.

Sau khi nghe chàng trai kể lại mọi việc, ông nói tiếp:

- Vậy cháu đối phó với sự thiếu nỗ lực của người khác bằng cách gánh lấy trách nhiệm thay họ ư? Sao cháu không cố gắng cùng họ tìm cách giải quyết vấn đề?

Ông tiếp tục hỏi chàng trai:

- Chẳng phải cháu đã từng gặp vấn đề tương tự trước đây rồi sao?

- Đúng thế ạ! - Chàng trai thú nhận – Nhưng vì cháu không thích sự đối đầu, ông ạ. Cấp trên cũng cho rằng đây chính là điểm làm hạn chế khả năng quản lý của cháu. Mà không chỉ trong công việc. Bạn gái trước đây của cháu cũng hay than phiền về việc cháu hay cho qua hay lờ đi những vấn đề nảy sinh giữa chúng cháu. Một phần vì thế mà bọn cháu chia tay nhau. Và cho đến lúc này, đôi khi những chuyện xảy ra trước đây vẫn còn làm phiền cháu. Cháu cũng chẳng hiểu tại sao mình hay gặp khó khăn trong việc từ bỏ Quá khứ đến thế.

- Cháu này, điều ông sắp nói ra đây có lẽ sẽ có ích với cháu:

Rất khó để từ bỏ những Ngày hôm qua

Nếu bạn không quyết tâm học từ Quá khứ.

Chỉ khi nhận được bài học của Ngày hôm qua

Và bước tiếp!

Hiện tại của bạn mới tốt đẹp hơn.

- Hay quá! Thật ý nghĩa! - Chàng trai thốt lên.

Do dự một lát, anh hỏi tiếp:

- Ông có phiền không nếu cháu hỏi ông câu này, nhờ đâu mà ông có thể hiểu nhiều về cuộc sống đến thế?

Người đàn ông cười lớn:

- Cháu ạ, ông đã trải qua một thời gian dài làm việc cho một tập đoàn lớn. Ông luôn đi tìm những giá trị mới trong cuộc sống và luôn lắng nghe mọi người nói về công việc của họ. Một số người gặp không ít khó khăn trong khi số khác tỏ ra hài lòng với cuộc sống. Và ta nhận ra ở đây có một vài quy luật chung.

- Vậy ông có nhận xét gì về những người luôn gặp khó khăn?

Người đàn ông có thể hiểu được sự quan tâm của chàng trai trẻ, ông nói:

- Cháu thấy chưa? Thật là thú vị! Sao cháu lại không hỏi về những người có cuộc sống tốt nhỉ?

- Ồ, thì ra đó chính là vấn đề của cháu! - Chàng trai thảng thốt vì điều chợt nhận ra.

- Cháu biết thế là tốt. Vậy cháu có biết tại sao cháu lại đặt ra câu hỏi đó không? – Ngừng một lát, người đàn ông nói tiếp – Ta biết cháu đang gặp rắc rối. Nếu cháu muốn thì ta sẽ bắt đầu từ đó vậy! Khó khăn lớn nhất với hầu hết mọi người chính là sự lo lắng về những lỗi lầm họ đã phạm phải hay có thể phạm phải. Có những người luôn giận dữ và khổ sở với những gì mà họ đã phải trải qua, cho dù chúng đã lùi vào dĩ vãng.

- Vâng, cháu biết cảm giác đó như thế nào!

- Còn những người có cuộc sống tốt đẹp thì sao? Họ tập trung vào công việc của họ ở Hiện tại. Họ cũng đã từng phạm sai lầm như bất cứ ai. Chỉ có một điều, một sự khác biệt, là họ biết rút kinh nghiệm từ những sai lầm đó rồi bỏ qua một bên những gì thuộc về Quá khứ, tiếp tục tiến lên. Họ chẳng phí nhiều thời gian để nói về lỗi lầm của mình.

Ngừng một lúc rồi ông tiếp tục:

- Theo ta, cháu đang tìm cách lẩn tránh Quá khứ, thay vì đối diện với nó và học hỏi kinh nghiệm từ nó. Nhiều người cũng cư xử theo cách đó vì họ không muốn bị Quá khứ của mình làm phiền. Sau này đôi khi họ còn nói những câu đại loại như “Nhờ những thất bại, phiền toái đó mà tôi có được ngày hôm nay”. Nhưng họ không tự hỏi chính mình, nếu như họ một lần thử thật sự nhìn thẳng vào Quá khứ và học hỏi kinh nghiệm từ những lỗi lầm thì hôm nay họ sẽ như thế nào. Cũng có nghĩa là họ chưa học được gì cả!

- Vậy thì cũng giống như cháu, họ sẽ lặp lại sai lầm tương tự? Những sai lầm đáng ra tránh được nếu biết rút kinh nghiệm? Thế thì Ngày hôm nay của họ chẳng khác gì so với Ngày hôm qua.

- Hoàn toàn chính xác! - Người bạn già tán thành - Khi cháu không dùng những cảm xúc của mình từ Quá khứ để rút ra những kinh nghiệm cần thiết, cháu sẽ tự mình đánh mất cơ hội sống hoàn toàn trong Hiện tại. Ngược lại, biết học hỏi Quá khứ sẽ mang lại cho cháu cơ hội cảm nhận Hiện tại một cách trọn vẹn nhất. Chúng ta không nên sống bằng Quá khứ, vì như thế là chối bỏ Hiện tại. Nhưng rất quan trọng khi cháu biết cách sử dụng Quá khứ và rút kinh nghiệm từ những lỗi lầm. Nếu Quá khứ của cháu là thành công thì sao? Cũng đáng học hỏi từ những điểm dẫn cháu đến với thành công, và cháu có thể tự hào về nó.

Chàng trai trẻ thắc mắc:

- Vậy thì khi nào cháu nên sống với Hiện tại, và khi nào cháu cần học hỏi từ Quá khứ?

- Câu hỏi hay đấy! Cháu hãy ghi nhớ những điều này:

Bất cứ khi nào

Bạn cảm thấy không hài lòng với Hiện tại

Hoặc khi vấp ngã trên đường đời,

Thì lúc đó bạn biết mình cần phải học hỏi từ Quá khứ

Và hướng đến Tương lai.

Ông nói tiếp:

- Chỉ có hai thứ có thể cướp đi những phút giây quý giá của Hiện tại, đó là ý nghĩ bi quan về Quá khứ và cái nhìn tiêu cực về Tương lai. Bây giờ, cháu hãy thử nhìn vào những suy nghĩ của mình về Quá khứ xem liệu chúng có giúp ích được gì không. Rồi chúng ta sẽ nói về Tương lai sau.

Chàng trai trẻ tán thành:

- Những khi có điều gì làm xao lãng sự quan tâm của cháu với Hiện tại, ảnh hưởng đến khả năng làm việc của cháu thì cháu cần nhìn lại Quá khứ của mình và học hỏi.

- Đúng vậy!

Ông khẳng định thêm:

- Và cháu cũng làm thế lúc nào cháu muốn Ngày hôm nay tốt hơn Ngày hôm qua. Cả những khi cháu cảm thấy lo lắng khổ sở hoặc bị những cảm xúc tiêu cực, những nỗi buồn và sự tổn thương ở Quá khứ xâm chiếm làm cho cháu không thể tập trung vào Hiện tại.

- Thế tại sao thời điểm mà cháu cảm nhận được sự tiêu cực xâm chiếm lại là thời điểm tốt nhất để học hỏi từ Quá khứ?

- Vì cháu có thể dùng chính những cảm xúc đó làm động lực học hỏi.

- Cháu có thể học bằng cách nào đây?

- Cách tốt nhất mà ông biết được là cháu hãy tự hỏi mình ba câu sau, rồi trả lời chúng một cách hết sức thành thật. Cháu hãy tự chất vấn mình:

Chuyện gì đã xảy ra trong Quá khứ?

Mình đã học hỏi được gì từ chuyện này?

Bây giờ có cách nào làm khác đi không?

Chàng trai trẻ nhận xét:

- Nói một cách khác là cháu sẽ nghĩ về lỗi lầm mình đã phạm phải rồi xem liệu có thể phản ứng theo một cách khác hay không?

- Đúng. Và đừng quá nghiêm khắc với bản thân. Hãy nhớ rằng vào thời điểm đó, cháu đã làm hết sức và theo cách tốt nhất mà cháu có thể. Còn bây giờ, một khi đã tìm ra được những cách tốt hơn thì cháu hãy áp dụng và thực hiện chúng.

- Cũng có nghĩa là dù đang ở Hiện tại nhưng nếu cháu cư xử theo cùng một cách trong Quá khứ thì kết quả thu được cũng chẳng khác gì nhau! Chỉ khi nào học cách cư xử khác đi, cháu mới đạt được kết quả khả quan hơn.

- Chính xác và không có gì nghi ngờ nữa. Một điều đáng giá nữa là càng học được nhiều từ Quá khứ, cháu sẽ càng cảm thấy ít nuối tiếc cho những gì đã xảy ra. Vì chỉ có những kẻ hèn nhát mới không dám đối đầu với những gì đã qua và cứ mãi nuối tiếc Quá khứ. Làm được như vậy, cháu sẽ có nhiều thời gian hơn dành cho Hiện tại.

- Vậy là đã có lúc cháu hèn nhát phải không ông?

- Đúng! Nếu cháu muốn gọi đúng tên của nó. Nhưng mọi người thường ít khi tự nhận mình hèn nhát lắm. Không ai trưởng thành mà không có những lỗi lầm, vấp ngã.

Trước khi ra về, chàng trai ghi lại những gì mình học được qua cuộc trò chuyện đáng giá này:

Không ai trưởng thành mà không một lần vấp ngã,

Hãy nhìn vào lỗi lầm trong Quá khứ

Rút ra bài học có giá trị,

Rồi áp dụng chúng để làm cho Hiện tại tốt hơn.

Bạn không thể thay đổi

Quá khứ của mình

Nhưng bạn có thể học hỏi từ Quá khứ.

Để trong những tình huống tương tự của Hiện tại

Bạn sẽ hành động khác đi